Współczesny świat rozwija się pod wpływem 2 procesów – globalizacja i regionalizacja. Analiza procesów regionalizacji i globalizacji nie może być prowadzona bez uwzględnienia uwarunkowań regionalnych. To właśnie regiony, główni beneficjenci procesów globalizacji i regionalizacji, kształtują te procesy oraz regulują ich wpływy, W XX wieku odnotowano 3 fale regionalizacji o różnych uwarunkowaniach, charakterystyce, zasięgu oraz intensywności, Współczesna fala regionalizacji rozpoczęła się na początku lat 80 i przybrała na sile w latach 90,
Nowe formy współczesnej integracji regionalnej należy przede wszystkim zwrócić uwagę na nowy regionalizm który wyraża inne podejście do kolektywnych i kompleksowych działań państw regionu w celu sprostania zagrożeniom, dostosowaniom i wyzwaniom w dobie globalizacji. Nowy regionalizm jest pewnego rodzaju koncepcją i strategią:
– przygotowaną i realizowaną przez państwa regionu , – wykorzystującą mechanizm szerokiej współpracy w sferze militarnej, politycznej, ekonomicznej, ekologicznej, społecznej, i kulturowej do umocnienia spójności i konkurencyjności regionu oraz zwiększenia korzyści i zmniejszenia zagrożeń związanych z globalizacją.
Nowe podejście do integracji regionalnej ma cechy odróżniające je od starszych podejść charakterystycznych dla tradycyjnej częściowo współczesnej regionalizacji.
Cechy nowego regionalizmu:
· Kształtowanie się w warunkach wielobiegunowego układu sił politycznych na świecie i częściowo zmniejszających się różnic między jego elementami,
· Większe znaczenie dobrowolnych i spontanicznych inicjatyw oraz działań od wewnątrz regionów ze strony państw dążących do wspólnego rozwiązania problemów swego kraju oraz dokonywania przeobrażeń dla poprawy uczestnictwa w globalizacji.
· Większe otwarcie i budowanie powiązań w gosp światowej , przeciwstawianie się protekcjonizmowi (budowanie „fortec handlowych”), dostosowanie się do narastających współzależności w gosp światowej,
· Kompleksowy i wielowątkowy charakter współpracy w tym wyłącznie spr socjalnych ochrony środowiska kultury bezpieczeństwa a także rozszerzenia współpracy w układzie północ południe,
· Przejście od kształtowania stosunków między państwami do rozwiązywania szerszego problemu globalnej transformacji strukturalnej z wykorzystaniem różnorodnych form instytucjonalnych oraz pozarządowych organizacji i instytucji z różnych poziomów globalnego sytemu.
Nowy regionalizm stwarza możliwość rozwijania wszechstronnej współpracy na szczeblu pośrednim (niższym od globalnego, wyższym od krajowego) w celu rozwiązania problemów w skali świata lub kontynentów, dla których nie ma jeszcze opracowanych rozwiązań (instytucji instrumentów) dot globalnego zarządzania (global governance)
Regionalizacja bezpieczeństwa powoduje że:
· W większym stopniu uwzględniana jest lokalna specyfika zagrożeń,
· Oraz metod i środków przeciwdziałania szczególnie w sprawach ekologicznych i katastrof naturalnych.
Nie ma jednej powszechnie uznawanej definicji bezpieczeństwa:
· Kto jest najważniejszym podmiotem bezpieczeństwa,
· W oparciu o jakie kryteria należy zapewnić bezpieczeństwo,
· Jakie wartości składają się na ten termin,
· Jakie jest najważniejsze zagrożenie dla bezpieczeństwa.
Ocena bezpieczeństwa powinna obejmować 3 główne obszary zagadnień:
· Wyzwania i zagrożenia,
· Podmiotową strukturę bezpieczeństwa,
· Przedmiotowa strukturę bezpieczeństwa.
Analiza obecnego staniu nakreśla prognozy kształtowania się strategicznego środowiska bezpieczeństwa w aspekcie zewnętrznym i wewnętrznym, militarnym i pozamilitarnym. Treścią analizy są szanse, wyzwania, ryzyka i zagrożenia przed jakimi stanie RP w perspektywie 20 lat.
Szanse bezpieczeństwa – niezależnie od woli podmiotu okoliczności (zjawiska i procesy w środowisku bezpieczeństwa) sprzyjające realizacji interesów oraz osiąganiu celów podmiotu w dziedzinie bezpieczeństwa.,
Wyzwania bezpieczeństwa – sytuacje problemowe generujące dylematy decyzyjne przed jakimi stoi podmiot w rozstrzyganiu spraw bezpieczeństwa. Niewłaściwe zaadresowanie lub niepodjęcie wyzwania bezpieczeństwa mogą w efekcie przekształcić się w realne zagrożenie bezpieczeństwa, … to potrzeba podjęcia działań wobec zjawisk mogących wywołać zagrożenie lub rodzących szansę dla podstawowych interesów danego podmiotu ,
Ryzyko bezpieczeństwa – możliwość negatywnych dla danego podmiotu skutków własnego działania w sferze bezpieczeństwa,
Zagrożenia bezpieczeństwa – pośrednie lub bezpośrednie destrukcyjne oddziaływania na podmiot. Najbardziej klasyczny czynnik środowiska bezpieczeństwa; rozróżnia się zagrożenia potencjalne i realne; subiektywne i obiektywne; zew i wew; militarne i niemilitarne; kryzysowe i wojenne; intencjonalne i przypadkowe (losowe).
Można je scharakteryzować za pomocą czterech stanów:
· Stan braku bezpieczeństwa ma miejsce wtedy gdy podmiot dostrzega znaczne realne zagrożenie,
· Stan obsesji który polega na tym że dane zagrożenie jest niewielki a zostaje odebrane jako mogące zagrażać podstawowym interesom ,
· Stan fałszywego bezpieczeństwa jest czymś zupełnie odwrotnym w stosunku do obsesji zagrożenie jest poważne ale zostaje odebrane jako mało istotne,
· Stan bezpieczeństwa możemy o nim mówić gdy adekwatnie postrzegamy nieznaczne zagrożenie. Cz. 2 niebawem...
Comentarios