Bezpieczeństwo
· Podmiotowe
· Przedmiotowe
Kryterium poszerzone:
· Personalne
· Lokalne
· Subregionalne
· Regionalne
· Ponadregionalne
· Globalne
Podstawą tego podziału są granice terytorialne : państwowe, kontynentalne , sojuszów, środowiskowe i innych podmiotów bezpieczeństwa.
W warunkach globalizacji i internacjonalizacji większość sfer życia społecznego, granica między bezpieczeństwa wew i zew jest silnie rozmyta a wiele zagrożeń – terroryzm międzynarodowy, narkobiznes, katastrofy naturalne i ekologiczne – niekiedy trudno dowiązać do wyraźnie określonego źródła.
Bezpieczeństwo narodowe – proces lub stan zapewniający funkcjonowanie (aktywność) państwa w podstawowych dziedzinach umożliwiając przetrwanie rozwój i swobodę realizacji interesów narodowych w konkretnym środowisku (warunkach) bezpieczeństwa poprzez podejmowanie wyzwań wykorzystywanie szans redukowanie ryzyk oraz przeciwdziałanie wszelkiego rodzaju zagrożeniom dla jego interesów.
Bezpieczeństwo międzynarodowe – proces lub stan środowiska międzynarodowego (subregionalnego, regionalnego, kontynentalnego, globalnego) gwarantujący jego stabilność oraz szanse rozwoju, uzyskaną w rezultacie podejmowanych działań.
Bezpieczeństwa międzynarodowe - ma szerszy zakres niż bezpieczeństwo narodowe, ponieważ kształtowane jest nie tylko przez państwa chociaż ich rola jest pierwszoplanowa.
Bezpieczeństwo regionalne
· Ma długa tradycję
· Funkcjonowało w okresie starożytnym i nowożytnym po pokoju westfalskim, zostało usankcjonowane w pakcie Ligi Narodów i karcie ONZ,
· Rozpad świata dwubiegunowego dał impuls do rozwoju nowego regionalizmu zarówno półkuli zachodniej jaki i wschodniej,
· Oddalona został groźba wojny powszechnej w zamian nasiliły się i zaostrzyły problemy o mniejszym wymiarze – regionalnym,
· Rolą ochrona systemu stosunków wzajemnych państw regionu przed zagrożeniami destabilizacji sytuacji, kryzysami, konfliktami zbrojnymi i wojnami o charakterze regionalnym,
· Buduje się je w oparciu o układ regionalny który działa zawsze w obszarze jakiegoś regionu międzynarodowego (Europa, Azja, Ameryka łacińska, Azja południowo-wschodnia),
· Powstanie regionalnej instytucji bezpieczeństwa częściowo choć nie zawsze dokonuje się w oparciu o geograficzne granice regionu wytworzonego na płaszczyźnie współpracy funkcjonalnej.
Bezpieczeństwo subregionalne:
· Podobne definiowanie
· Dotyczy obszaru mniejszego niż region np.: Europa środkowa, Europa środkowo-wsch, regionu morza bałtyckiego itp...
· Trudno by określić jego zasięg a tym bardziej budować,
· Proponuje stosowanie kategorii bezpieczeństwa trans-regionalne (trans-kontynentalne) tym bardziej, że w praktyce mamy do czynienia z budowaniem bezpieczeństwa trans-atlantyckiego.
Kryterium przedmiotowe bezpieczeństwa wg Barry'ego Buzana
· Militarne
· Militarne,
· Ekonomiczne ,
· Ekologiczne,
· Społeczne i kulturowe.
Powyższa lista nie jest tworem zamkniętym. Już w tej chwili wiele się mówi na temat bezpieczeństwa informacyjnego lub bezpieczeństwa zdrowotnego, bezpieczeństwa komunikacji.
Sposoby organizowania bezpieczeństwa:
· Koncepcja bezpieczeństwa zbiorowego,
· Wspólnego,
· Wszechstronnego,
· Defensywnego,
· Kooperacyjnego,
· Indywidualnego (unilateralnego).
Commentaires